Należy do rodziny bukowatych. Występuje w centralnej i południowej Europie, przez Polskę przebiega granica jego występowania, nie obejmuje północno wschodniej części kraju gdzie silny jest wpływ klimatu kontynentalnego, wynika to prawdopodobnie ze skłonności młodych siewek do przemarzania.Tworzy zwarte drzewostany tzw. buczyny, ale często także występuje z jodłą, dębem i grabem.

Pień u drzew rosnących samotnie stosunkowo krótki, u drzew rosnących w zwartych drzewostanach wysoki i prosty.

Kora szaro popielata, gładka. Pozostaje stosunkowo gładka, bez wyraźnych spękań nawet u bardzo starych osobników.

Liście elipsoidalno - jajowate, skrętoległe, na ok 1cm ogonku. Wierzchnia strona błyszcząca, ciemno zielona. Spodnia strona jaśniejsza, matowa, na nerwach włoski. Brzeg gładki, lekko falowany.

Owoce buka to orzeszki (bukiew) występują pojedynczo lub są zebrane po kilka sztuk w tzw kopule.

Okrywy owoców początkowo zielone z kolczastymi wyrostkami. Po dojrzeniu brązowieją i drewnieją otwierając się i uwalniając nasiono w postaci brązowego orzeszka.

Opadłe nasiona kiełkują wiosną spod ściółki, na kilku centymetrowej łodyżce wyrastają dwa nerkowate, lekko odwrotnie sercowate liście. Dopiero spośród nich wyrasta pęd który tworzy normalne liście. Młode siewki dość dobrze znoszą zacienienie.

Na buku żeruje Garnusznica bukowa, owad należący do rodziny pryszczarkowatych. Pod wpływem działania larw owada drzewo wytwarza galasy we wnętrzu których rozwijają się larwy owada. Galasy przypominają małe cebulki koloru żółto-czerwonego.